Het is niet nodig om alle rijexamenkandidaten met een autismespectrumstoornis (ASS) te verplichten een rijtest te doen. Dat schrijft de Gezondheidsraad in een advies aan de minister van IenW. De raad adviseert de minister om de rijtest alleen te laten afnemen als de verplichte medische keuring daar aanleiding toe geeft.
Op dit moment moeten mensen met de diagnose ASS die voor het eerst een rijbewijs willen aanvragen, eerst medisch gekeurd worden – wat verplicht is volgens Europese regelgeving. Ook moeten alle kandidaten met ASS een rijtest doen bij het CBR. Met de keuring en de rijtest wordt beoordeeld of de kandidaat gegeven zijn of haar medische situatie veilig kan deelnemen aan het verkeer. Als dat zo is, wordt de kandidaat rijgeschikt verklaard en mag hij of zij rijexamen doen.
Op verzoek van de minister van IenW heeft de Gezondheidsraad onder andere beoordeeld of een rijtest nodig is voor alle kandidaten met ASS. Het is niet mogelijk om vooraf op grond van type ASS onderscheid te maken tussen kandidaten die waarschijnlijk wel of waarschijnlijk niet rijgeschikt zullen blijken. De mate waarin ASS invloed zal uitoefenen op de rijgeschiktheid moet dus per individu vastgesteld worden. Volgens de Gezondheidsraad is het niet nodig om daarvoor altijd zowel de medische keuring als de rijtest in te zetten.
Uit cijfers van het CBR blijkt dat zo’n driekwart van de kandidaten met ASS na keuring en rijtest rijgeschikt wordt verklaard. Van de kandidaten die ongeschikt blijken of rijgeschikt onder bepaalde voorwaarden, geeft in de meeste gevallen de medische keuring de doorslag, niet de rijtest. De raad adviseert daarom om de verplichte rijtest voor alle rijexamen-kandidaten met ASS te laten vervallen en het CBR de test alleen af te laten nemen als de medische keuring daar aanleiding toe geeft.
Die verplichte medische keuring kan volgens de Gezondheidsraad het best door een psychiater worden uitgevoerd, omdat die het meest deskundig is op het gebied van ASS in relatie tot rijgeschiktheid. Omdat de kwaliteit van de keuringen volgens ervaringsdeskundigen wisselend is, doet de raad de aanbeveling de werkwijze te standaardiseren. Ook wijst de raad erop dat mensen met ASS gebaat kunnen zijn bij een gerichte rijopleiding die is aangepast aan hun behoeften en mogelijkheden.
De publicatie Rijgeschiktheid bij autisme (nr. 2021/20) is te downloaden van www.gezondheidsraad.nl
"Ja de eerste les is me heel goed bevallen! Wanneer kan ik weer? Ik had eerst een rijinstructeur die me niet zo goed begreep, en nu heb ik dat gevoel gelukkig wel!"
Ilse, Apeldoorn
"Ik heb vandaag weer heel veel geleerd. En wat ik fijn vind is dat ik de rust krijg om net zoveel te oefenen tot mijn zelfvertrouwen groot genoeg is om het alleen te durven."
Marthen
Bart, Apeldoorn